پل بابا محمود سهروفیروزان
در بین پل های قدیمی لنجان، پل بابا محمود متعلق به قرن هفتم و دوره مغول از قدمت بیشتری برخوردار است در عین حال پذیرفتن آن به این شکل قدری مشکل به نظر می رسد، زیرا رودخانه ی زاینده رود تقریبا لنجان را به دوقسمت تقسیم می نماید و هر دو سوی رودخانه دارای امکاناتی بالقوه و بالفعلی بوده اند که ساکنان آن می توانسته اند از نعمات و امکانات ناشی از آن برخوردار شوند، مضافا اینکه رودخانه اگر فصول کم آبی داشته، فصول پرآبی نیز داشته است، مزید بر آن یکی از راه های مهم جنوب و غرب نیز از لنجان عبور می کرده و این در حالی است که منطقه لنجان قبل از اسلام نیز مسکون بوده، در این صورت نمی توان پذیرفت که ساکنان دو سوی رودخانه با هم مراوده نداشته اند و برای انجام آن فرسخ ها راه را می پیموده اند تا این مراوده برقرار شود، بنابراین منطقی ترین راه این است که گفته شود، پل بابا محمود از گذشته های دور چون دیگر پل ها که در بعضی از نواحی رودخانه وجود داشته در دوره های مختلفی بالاخص با برخورداری از همت افراد خیر و نیکوکار فرصت تعمیر اساسی یا بخشی از آن فراهم گردیده، مثلا آیا می توان باور کرد در دوران سلجوقیان خصوصا دوره ملک شاه که اصفهان و لنجان رویه آبادانی می نهد و مورد توجه قرار می گیرد و راه جنوب غربی از این منطقه می گذرد و اهمیت بسیار می یابد و در نزدیکترین فاصله با سهروفیروزان فعالان اسماعیلی در قلعه بزی جای می گیرند هیچ پلی بین سمت غربی و شرقی رودخانه وجود نداشته باشد؟
متاسفانه از ویژگی های تاریخ ایران همین عدم توجه توسط حاکمان در گذشته بوده، بهترین آنان در شرایط کارآمدی گویا، وظیفه ای جز برقراری امنیت نداشته اند تا شاید بتوانند مالیات بیشتر و بهتری دریافت کنند و به همین دلیل عدم تداوم و استمرار و تکامل امور و پدیده ها دیگر ویژگی تاریخ ما شده، علی ایحال پل معروف بابا محمود پس از پل شهرستان دومین پل قدیمی بر روی زاینده رود محسوب می شود.
پل بین روستای کرافشان و اراضی زراعی سهروفیروزان قرار دارد. آقای محمودیان در کتاب زاینده رود وجه تسمیه ی آن را در این می داند که بانی پل بابامحمود، پدر محمد اشترگانی، منشی مخصوص الجایتو و سپس ابوسعید بوده، همان کسی که مسجد اشترگان را تعمیر کرده و خواجه فرج الدین ملقب بوده و آقای مخلصی در کتاب پل های قدیمی ایران اعتقاد دارد به وسیله محمدبن محمودبن اشترگانی ساخته شده و چون در باغ بابا محمود قرار داشته به پل بابا محمود مشهور شده است.
این پل در زمان صفویه و سپس یک بار نیز توسط اداره راه تعمیر شده است و از این لحاظ به باغ محمود نیز معروف است که در محل باغ محمود از دهات گرکن لنجان واقع شده است.
طول پل به 70/152 متر و عرض آن از ابتدا تا انتها متفاوت بوده و از 80/4 تا 5 متر متغیر می باشد و دارای 15 دهنه است که اندازه دهانه ها به ترتیب از شرق به غرب 8/45، 4/6، 10/6، 20/32، 6/6، 5/6، 85/6، 5/6، 20/5، 21/4، 47/4 متر است. اختلاف دهنه ها مربوط به تعمیرات پل است و مسلما در موقع ساختمان اولیه پل دو فرم دهانه با دو اندازه بیشتر برای پل در نطر نگرفته بودند، پلان 15 چشمه ای پل بابامحمود با تاق جناغی و دهلیزهای بلند و باریک بر روی پایه ها، آب بر های نیم دایره که در پایین سنگی است و بر روی آنها آجر و ساروج به کار رفته، فاقد تزئینات است و به شماره 634 ثبت تاریخی شده، البته در دهه های اخیر در راستای پاسخگویی به کثرت تردد و رفع ترافیک و از سوی دیگر ضرورت حفظ این اثر ملی در مجاورت آن پلی بتنی احداث گردیده است.
